Vermoeden van rijksinwonerschap in de erfbelasting

Vermoeden van rijksinwonerschap in de erfbelasting

De Vlaamse belastingdienst heeft een standpunt (nr. 15123) gepubliceerd inzake de bepaling van het inwonerschap voor de toepassing van de Vlaamse Codex Fiscaliteit.

De Vlaamse belastingdienst heeft een standpunt (nr. 15123) gepubliceerd inzake de bepaling van het inwonerschap voor de toepassing van de Vlaamse Codex Fiscaliteit.

Belang. Het begrip inwonerschap is van belang voor de toepassing van de erfbelasting. Indien u als Vlaams rijksinwoner wordt beschouwd, zal bij overlijden uw wereldwijd vermogen aan de Vlaamse erfbelasting worden onderworpen. Bent u geen Belgisch rijksinwoner, dan geldt dit enkel voor uw onroerende goederen goederen in België. U wordt gezien als Vlaams rijksinwoner indien u in de periode van vijf jaar voor het overlijden het langst in Vlaanderen hebt gewoond (zgn. “lokalisatiecriterium”). Bent u inwoner van het Brussels Hoofdstedelijk of het Waalse Gewest, dan zal uw nalatenschap anders worden belast volgens de regels van deze Gewesten.

Vermoeden van inwoner op basis van inschrijving. Het standpunt luidt als volgt: “Het bewijs dat de overledene een rijksinwoner is, is voldoende geleverd wanneer overledene op datum overlijden volgens de gegevens van het bevolkingsregister is ingeschreven in een Belgische gemeente…”

Met andere woorden, u wordt vermoed Belgisch rijksinwoner te zijn indien u bij uw overlijden bent ingeschreven in een Belgische gemeente. Als u in de periode van vijf jaar voor het overlijden het langst bent ingeschreven in een Vlaamse gemeente, dan wordt u vermoed Vlaams inwoner te zijn. Dit vermoeden van inwonerschap is helemaal nieuw inzake erfbelasting. Voor inkomstenbelastingen bestaat dergelijk vermoeden wel, maar dat is een wettelijk vermoeden dat in de wet staat (art. 2 WIB).

Hoewel er vroeger, voor de invoering van de Vlaamse Codex Fiscaliteit, ook reeds een feitelijk vermoeden bestond dat u Belgisch inwoner bent indien u in België bent ingeschreven, is dit toch opmerkelijk. Het vermoeden van inwonerschap in de erfbelasting staat niet in de wet en wordt eenzijdig ingevoerd door de Vlaamse Belastingdienst.

Bewijslast. Wie het vermoeden tegen heeft, zal vervolgens de bewijslast hebben om het (niet-)inwonerschap aan te tonen. Volgens de Vlaamse belastingdienst zijn de permanentie van de bewoning en het geheel van feitelijke elementen doorslaggevend.

Als de inschrijving een vermoeden vormt, kan ook worden geargumenteerd dat bij gebrek aan inschrijving in het bevolkingsregister, de bewijslast voor het inwonerschap bij de Vlaamse Belastingdienst ligt.

Permanentie van de bewoning. U moet aantonen dat uw fiscale woonplaats niet in België gelegen is. De fiscale woonplaats is de werkelijke, effectieve en voortdurende woonplaats van overledene. U moet dus aantonen dat uw permanente verblijfplaats niet in België ligt.

Feitelijke elementen. De Vlaamse belastingdienst geeft een overzicht van elementen die relevant kunnen zijn om deze werkelijke woonplaats te bepalen. Het gaat om de professionele, administratieve, financiële, fiscale en familiale toestand van betrokkene:

  • professioneel: waar bent u werkzaam, heeft u mandaten in een lokale vennootschap?
  • administratief: welke plaats geeft u op als woonplaats bij contracten en aktes, waar is uw wagen ingeschreven?
  • financieel: waar heeft u uw bankrekeningen, waar is uw gewoonlijke bankier gevestigd?
  • fiscaal: waar doet u spontaan uw belastingaangifte als inwoner in de inkomstenbelasting?
  • familiaal: waar is uw gezin gevestigd, waar lopen uw kinderen school?

Emigratie. Ook bij een verhuis naar het buitenland, om gelijk welke reden, moet aandacht worden besteed aan deze factoren. Om elke discussie met de Vlaamse Belastingdienst omtrent uw woonplaats te vermijden, kunnen deze factoren best zoveel als mogelijk aanknopen bij uw nieuwe woonplaats. Dit zal bij een verhuis altijd het geval zijn, maar het is toch goed om deze lijst bij te hand te houden. Wij kunnen u hier uiteraard in begeleiden.

Cazimir Advocaten,

7 januari 2016.



Terug naar overzicht